Huid op huid contact en borstvoeding na een natuurlijke keizersnede
Mijn enige bevalling in het ziekenhuis (medische indicatie) verliep vlot en zonder nadelige gevolgen waardoor we na enkele uren weer thuis waren. Verder ben ik gezegend met drie thuisbevallingen met alle kansen om succesvol borstvoeding te kunnen geven. Hoe anders zie ik het soms om mij heen. Moeders en baby’s met minder geluk waardoor ingrijpen tijdens de bevalling nodig is. En wat een essentieel verschil kan goede zorg dan maken!
Voordelen gentle sectio
Na een keizersnede onder locale verdoving zijn er meestal geen fysieke redenen om te wachten een baby op de borst van zijn moeder te leggen. Zowel huid op huid contact als vroeg aanleggen hebben diverse voordelen voor moeder en baby. Ook is het veel vriendelijker (gentle) voor moeder en baby! Minder traumatische baringservaringen geven minder kans op PTSS en PPD. Vermeende nadelen zijn te weerleggen. Afkoeling van de baby? Zijn moeder is de beste kruik, huid op huid en luchtkussenfolie er over.
Als het contact tussen moeder en baby in die eerste uren teveel verstoord wordt, heeft de baby doorgaans meer moeite en tijd nodig om te leren drinken. Met mogelijke nadelige gevolgen, bijvoorbeeld borstweigeren en stuwing. Waardevolle leestip: Meer informatie oorzaken en gevolgen borstweigeren.
Eerste uur na de geboorte
Een natuurlijke keizersnede is in werkelijkheid geen natuurlijke manier van bevallen, maar wordt in de volksmond zo genoemd. Kort voordat de baby geboren wordt, laat men – als de ouders dit willen – het doek zakken zodat zij hun baby ter wereld zien komen. De baby wordt direct bij zijn moeder op haar borst gelegd. Kort daarna kan de baby ook al aangelegd worden. Het is immers bekend dat baby’s het eerste uur na hun geboorte het meest alert zijn, terwijl het hechten zo’n 30 min. kan duren en ook door het traject via uitslaapkamer terug naar verpleegafdeling ben je zo 1 tot 2 uur verder.
De eerste uren na de geboorte zijn juist cruciaal voor het welslagen van borstvoeding.
(Online) patiënten voorlichting
Een eervolle vermelding (toegevoegd op 22 juni 2015)
Een supergoede voorlichtingsfilm van het Slingeland Ziekenhuis in Doetinchem:
BELANGRIJK
Vraag aan je gynaecoloog goed na wat er wel en niet mogelijk is. Soms is er simpelweg een vraag van ouders nodig voordat een team overgaat tot het uitvoeren van een keizersnede op de gentle manier. De ‘natuurlijke’ keizersnede wint enorm aan populariteit. Informatie op sommige ziekenhuis sites is dusdanig geformuleerd dat ik het gevoel krijg dat ze door een marketingpersoon zijn geschreven met het primaire doel: klanten binnenhalen. Omgekeerde wereld? Blijf kritisch, vraag goed door en luister intussen naar je hart. Het gaat niet om mooie praatjes, maar om aandacht (je gehoord voelen) en kwalitatief goede zorg. Het gaat om een gezonde baby en een gezonde mama, die dankzij professionele zorg zo min mogelijk nadelen ondervinden van de keizersnede.
Vraag aan je gynaecoloog hoe de keizersnede precies uitgevoerd gaat worden:
- Als je dat wilt, is het dan mogelijk om je baby geboren te zien worden?
- Laat men het operatiedoek zakken of wordt gebruik gemaakt van een doorzichtig doek?
- Wordt je baby langzaam uit je buik gehaald, waardoor zijn longen zich beter kunnen ontplooien?
- Wordt het licht (tijdelijk) gedimd op de ok?
- Mag je baby meteen na zijn geboorte op jouw blote huid liggen?
- Vraag in hoeverre een baby-check-up direct na de geboorte standaard is of dat dit bij een goede start ook op de afdeling kan plaatsvinden.
- Mag je baby al bij je drinken als je nog op de operatiekamer ligt? (binnen een uur na de geboorte).
- Vraag of er een extra verpleegkundige of lactatiekundige op de ok aanwezig is om je te helpen bij het aanleggen.
Ervaring
Dag Sylvie,
Ik zag op je website informatie over de natuurlijke keizersnee. Zelf ben ik op 31 maart 2015 van een gezonde zoon Sebastiaan bevallen via de gentle sectio. Voor patiëntenvoorlichting van Ziekenhuis Amstelland hebben we een filmpje laten maken. Het was een mooie ervaring en mijn baby dronk gelijk uit mijn borst.
Vier jaar geleden had ik een traditionele keizersnee, het heeft toen 4 dagen geduurd voordat de borstvoeding op gang kwam en mijn dochter heeft vervolgens nooit goed uit de borst gedronken. Ik heb 5 maanden gekolfd. Mooi om nu deze ervaring te hebben!
Met vriendelijke groet, Anne Tel
Volg Anne op Twitter
Sylvie
Sylvie deed de hbo-opleiding verpleegkunde en werkte in diverse velden van de gezondheidszorg. Als moeder ontdekte zij in 1999 inbakeren, toen haar derde kind oververmoeid en overprikkeld was geraakt. In 2001 startte Sylvie de site inbakeren.nl en tien jaar later ging zij ook bloggen. Over lichaamstaal van baby’s en over huilen, voeden en slapen. Aangemoedigd door de positieve reacties van ouders op haar blogs en schrijfstijl, schreef zij in 2015 het boek Slapen als een baby. Vanwege andere werkzaamheden droeg zij in 2023 deze website over. De berichten blijven bestaan. Tegenwoordig is er - meer dan ooit - behoefte aan basisinformatie.
29 reacties
Sylvie
Beste Chantal, bedankt voor het vertellen van je ervaring ook al was het helaas geen fijne. Ik lees dat de borstvoeding gelukkig wel goed op gang kwam. Het is logisch dat je er nog vaak aan moet denken en dat je dit moet verwerken, je vertrouwen in het ziekenhuis heeft een deuk opgelopen.
Chantal
Wat een fijn stuk! De informatie kan ik goed gebruiken mocht er nog een tweede kindje komen. Helaas heb ik niet zo’n fijne ervaring in het rode kruis ziekenhuis in Beverwijk afgelopen mei. Met 38 weken ben ik naar het ziekenhuis gegaan vanwege een ingeleide bevalling (grote kindje). Mijn bedoeling was om thuis te bevallen dus dat viel al tegen. Helaas heb ik een paar uur moeten wachten tot dat er werd aangegeven of ik mocht blijven vanwege spoed op de afdeling. Vervolgens heb ik weeenopwekkers gekregen. Helaas had ik na 9 uur weeen nog niet genoeg ontsluiting. Om die reden is besloten over te gaan op een keizersnede. Dit zou direct in gang worden gezet echter bleek dit niet mogelijk doordat er spoed was op de afdeling en het OK team net naar huis was. Ik heb dus nog een uur lang heftige weeen gehad. Vervolgens kreeg ik de keizersnede. Op de website had ik gelezen dat de baby gelijk bij me zou worden gelegd en werd aangelegd helaas was dit bij ons niet mogelijk doordat de verpleegkundige terug moest naar de verlosafdeling vanwege spoed. Mijn man heeft onze dochter op de kraamkamer een half uur op zn blote borst gehad terwijl zij al druk zocht naar een tepel. Ik lag al die tijd alleen op de uitslaapkamer. Daarna is zij naar mij toe gereden en is ze aangelegd. Ik vind het erg jammer deze ervaring te hebben gehad. Ik heb bijna alleen maar de hele dag gehoord dat er spoed was op de afdeling. Gelukkig is het aanleggen goed gegaan en kwam de borstvoeding goed op gang. Toch moet ik nog vaak denken aan deze minder mooie ervaring.
Eva
In het Meander Medisch Centrum is het sinds 1 februari 2015 ook mogelijk!
@AlecMalmberg
Ik denk dat mijn tweet het zeer to the point zegt. willen we (ziekenhuis) het, kunnen we er personeel voor vrijmaken? Logistiek, personeel, tijdsbesteding met andere spoedzaken, vindt anesthesioloog en of kinderarts en ok personeel etc het goed. Uiteraard bestaat er superspoed waarbij elke seconde telt bv een pasgeborene in ernstige nood dan kan het niet.
“mijn” eerste gentle cesarean (2011) was in het weekend in alle rust er was geen enkele haast, het team had alle tijd. er was alle rust om het veilig en goed te kunnen doen. de prachtige ervaring die het voor die ouders was heeft zo een positieve impact op het team gegeven dat er een ziekenhuis breed protocol werd ontwikkeld en het nu de “standaard” is.
Karin
Vraagje: kan een gentle sectio alleen wanneer deze gepland is? Dus nooit bij een spoedkeizersnede?
Nikki
Bedankt voor je snelle reactie Sylvie!
Blij te lezen dat er meer mensen er zo
tegenover staan ..
En de cijfers
Sylvie
Ik zocht cijfers op, 1 op de 8 vrouwen krijgen onverwacht met een keizersnede te maken.
In 2005 beviel 11,2% d.m.v. een spoedkeizersnede. In 2012 was dit cijfer gestegen naar 12,6%. Geplande keizersnede: 10%.*
Er waren grote verschillen tussen ziekenhuizen. Lees meer >>
* Een geplande keizersnede is gepland vóór het begin van de weeën vanwege een specifieke klinische indicatie.
Sylvie
Hoi Nikki, bedankt voor je compliment!
Wat naar dat je dit is overkomen. Op deze manier. Bedankt dat jouw ervaring hier vertelt. Het toont aan hoe belangrijk het is dat alle professionals zich inzetten voor het verbeteren van zorg. Dat begint bij erkenning en informeren. Een belangrijk deel van alle bevallingen verloopt via een keizersnede. Ik kon even geen recente gegevens vinden, maar ga ik zo dadelijk eens opzoeken.
Wat ik wil zeggen is dat ik vind dat je gelijk hebt. Professionals zouden aanstaande ouders bewust moeten maken dat er een reële kans is op een keizersnede. Informeren en wensen bespreken ‘voor het geval dat’ (onderdeel geboorteplan?). Je wilt het liever niet, net als nadenken over allerlei andere nare dingen die jezelf of je kinderen kunnen overkomen, maar als ze zwanger bent is er een directe aanleiding om het toch gewoon te doen. In de hoop dat je het niet nodig hebt, maar indien wel… dan is het fijn dat je er niet geheel door wordt overvallen.
Dat je dochtertje er last van heeft gehad verbaast mij niet. Dit is toch met stress gepaard gegaan, dat moet ze gevoeld hebben. Van stress tijdens de zwangerschap is aangetoond dat het nadelige gevolgen kan hebben. Ik geloof niet dat acute stress tijdens de bevalling onderzocht in relatie met effecten voor het kindje, maar daar ben ik van overtuigd. Geboren worden kan voor een baby een traumatische ervaring zijn. Gelukkig hebben baby’s ook een wonderbaarlijk herstellend vermogen al hebben ze daar natuurlijk wel onze hulp bij nodig.
Misschien krijg je nooit concrete antwoorden op de vraag waar de onrust bij je kindje vandaan kwam. Het is sowieso geen eenvoudig te beantwoorden vraag omdat veel baby’s onrustig zijn en het altijd draait om een combinatie van factoren. Fijn dat het steeds beter met haar gaat. Bij een eventuele volgende bevalling en kindje heb je deze ervaring en informatie, doe er je voordeel mee. Groet, Sylvie
Nikki
Wat een goed stuk !
Zelf vorig jaar een spoedkeizersnede moeten ondergaan in het Beatrix ziekenhuis in Gorinchem.
Helaas is mijn ervaring alles behalve positief. Mocht er ooit een tweede komen zullen wij er ook alles aan doen om ervoor te zorgen dat de kleine via de natuurlijke keizersnede word geboren.
Het direct huid op huid contact is zo ontzettend belangrijk. Voor zowel het kindje als moeder.
Eigenlijk vind ik, dat zwangere vrouwen (en heren;) ingelicht moeten worden over evt een bevalling met keizersnee, de voor en nadelen en eventuele opties en keuzes die je als aanstaande ouders hebt.
Tijdens mijn zwangerschap heb ik nooit lang stil gestaan bij het idee dat het ook een spoedkeizersnede zou kunnen worden. De verloskundige heeft het daar niet over gehad en dus heb ik mij daar nooit in verdiept.
Nu we dit weten, zal er, mocht het gebeuren bij een volgende er heel anders aan toe gaan!
Ons meisje heeft ( naar ons idee ), ontzettend veel last gehad van deze manier van bevallen. ( Te laat ingegrepen, pas na drie dagen met gebroken vliezen en onregelmatige weeën, een razendsnelle keizersnede, een groot meisje 8 pond 53 cm, en verkeerde ligging )
Ze is vanaf het moment dat ze geboren is altijd heel onrustig, gespannen en huilerig geweest. Verschillende fysiotherapien voor haar gespannen houding en opnames om te achterhalen waar haar onrust vandaan kwam. Helaas tot nu toe daar nooit antwoord op gekregen.
Nu is ze alweer 1 jaar! En gaat het gelukkig steeds beter met haar. Ze is lekker vrolijk en aanwezig ;)
Fijn het lijstje wat je gemaakt hebt! Was erg benieuwd welke ziekenhuizen deze methode wel toe passen !
Merel
Wat een goede lijst, nu loop ik zelf wel tegen een en ander aan. Wij willen heel graag baby direct uit de buik op de borst. Als je er naar vraagt zegt iedereen dat dat meteen gebeurd, maar bij doorvraag… Blijkt het kind toch heel vaak heel heel even apart genomen te worden om te onderzoeken en droog te maken. Het enige zh waarbij ik dat nu echt gezien heb op filmpje is dus martini. Helaas voor ons wel heel ver weg…
Voor ons is dit een heel belangrijk punt van de gentle sectio, maar wordt dus bijna nergens zo uitgevoerd…
Mocht je het zeker weten van een zh, is dat denk ik nog goede aanvulling!
Heb het idee dat ziekenhuizen graag reclame willen maken voor deze manier, maar de echt gentle manier zoals in het filmpje kunnen ze (bijna) nergens waarmaken op dit moment.
Jos Vollebergh
Ook bij ons in Uden is al enige tijd de ‘gentle sectio’ de standaard, zowel bij geplande als bij ongeplande keizersnede (mits verantwoord).
Zou je ons aan de lijst willen toevoegen?
Alec Malmberg
Op 10 december 2013 heeft de eerste Nieuwe Keizersnede in het UMCG plaats gevonden.
Uit de buik direct op de borst bij moeder! Bijzonder positief voor de ouders maar ook voor de hulpverleners om zo een blijdschap te mogen aanschouwen.
groet @AlecMalmberg
Yvonne
Daar had ik ook al even gekeken, maar kon ik inderdaad niks vinden. Toch weet ik het bijna zeker dat de gynaecoloog Leeuwarden noemde. Maar om nou dat programma helemaal terug te kijken… Wie weet, dat ik daar nog eens tijd voor wil maken om het op te zoeken. Dan laat ik het je weten.
Sylvie
Beste Yvonne,
Dat is mij ontgaan, ik heb gecheckt op de site van het MCL, daaruit blijkt niet dat een natuurlijke keizersnede mogelijk is.
Yvonne
Leeuwarden werd toch ook genoemd door de gynaecoloog in het programma?
Diana Koster, verloskundige, vrouwencoach, spreker en trainer
Artikel in AD Haagse Courant:
Baby direct bij moeder na een keizersnede (Bronovo Ziekenhuis)
Janneke
In het Rode Kruis Ziekenhuis in Beverwijk nemen ze je kindje wel even mee. Wassen niet alleen schoonvegen geen kleertjes aan en als je zelf weer stabiel bent mag je op de uitslaapkamer al aanleggen met je “eigen” verpleegkundige erbij.
Ik heb mijn kindje niet geboren zien worden (ook niet om gevraagd trouwens). Papa mocht wel kijken en er is een hele serie foto’s gemaakt. Bij de intake vroegen ze wat we wilden qua wassen en borstvoeding, heel prettig.
Simone Helbers
Op 8 juli 2013 is mijn zoon geboren via een natuurlijke keizersnede in het Groene Hart ziekenhuis te Gouda. Vanaf 1 juli 2013 is dat daar dus mogelijk.
Sylvie
Beste Cynthia,
Ik heb op Twitter een paar keer gevraagd om ervaringen regio Den Haag, helaas geen reactie. Misschien heb je op fora meer geluk als je daar een oproep doet. Groet, Sylvie
cynthia
Hallo,
begin oktober word de 2de geboren via een geplande keizersnede. Het idee van natuurlijke keizersnede staat mij heel erg aan nou kan ii nergens vinden of dat ook in den haag mogelijk is? Weet iemand hier iets over.
dankjewel!
Sylvie
Beste Maria,
Ben je de eerste twee keer in hetzelfde ziekenhuis bevallen? Zojuist heb ik de informatie op de website van Isala bekeken, helaas geen natuurlijke keizersnede.
Maar… ik zou het zeker vragen aan je gynaecoloog! Geef hem/haar de link van dit blog. Je zult niet de eerste zijn die een gynaecoloog treft die er wel voor open staat.
Laat je het weten?
Maria
Ik ben ook zwanger en krijg ook een geplande keizersnede ik wil ook heel graag een natuurlijke keizersnede maar zie Zwolle er niet bij staan kan ik dit ook vragen of dat mogelijk is?
Ik heb al 2 keer een keizersnede gehad bij onze kids maar ik ben heel teleurgesteld dat mijn lichaan dit niet zelf kan doen.
Dit zou echt geweldig zijn!!
Shalom Bolt-Oliveiro
vanaf heden is het ook mogelijk voor een natuurlijke keizersnede in aanmerking te komen in het Antonius Ziekenhuis te Sneek
Geerte van de Pol
Beste Sylvie,
In Gelre ziekenhuis Apeldoorn bieden wij ook de natural cesarean, de baby gaat direct uit de buik op de borst van moeder en ligt vaak al aan tijdens het sluiten van de wond. Nu met name nog bij electieve sectio’s binnenkort hopelijk ook ‘de standaard’.
Geerte van de Pol
Gynaecoloog Gelre Apeldoorn
Hans Harbers
Mooi dat er al zoveel ziekenhuizen zijn die aandacht hebben voor huid-op-huid kontakt bij sectio’s. Graag ook op de lijst vermelden dat dit in het TweeSteden ziekenhuis al jaren mogelijk is!
Sylvia v. Dijk
In het Tweesteden ziekenhuis in Tilburg hebben we 3 jaar geleden huid op huid contact na sectio met succes geintroduceerd.
Annelies van Til
Hallo sylvie,
Heel erg bedankt voor bovenstaande informatie!!
Ik kan daar zoveel mee! Ik ben blij dat deze manier er bestaat!
Bedankt voor de lijst ziekenhuizen want dat wilde ik net weten..
Groetjes, Annelies
nicolette de jager
Hallo,
Wij – in het MC Zuiderzee te Lelystad- doen al sinds begin 2010 na een sectio huid op huid contact en/ of aanleggen op de ok. Zijn nu bezig dat moeders rechtstreeks terug mogen naar de afdeling na een sectio.
Alec Malmberg
Beste Sylvie,
Goed verwoord stuk. Klopt dat er geen lijst WAS met waar huid op huid keizersnede wordt verricht.
In Slingeland zijn mijn collega @temverhagen en ik hiermee bezig.
In de toekomst ook aanleggen op de operatietafel.
Dit past helemaal in ons moeder kind concept.
We houden je op de hoogte.
met vriendelijke groeten
@AlecMalmberg
Noot: Alec Malmberg is sinds 1-11-13 werkzaam in het UMCG.