Inbakeren afbouwen

Inbakeren afbouwen (afwennen)

Baby’s die een aantal maanden ingebakerd hebben geslapen, hebben meestal voldoende ritme gekregen in slapen, drinken en spelen. De inbakerdoek als hulpmiddel wordt dan overbodig. Op welke leeftijd, op welk tijdstip en op welke manier bouw je het inbakeren weer af? En wat als het niet lukt?

‘Afbouwen’ is een wat zware term, ‘afwennen’ van inbakeren klinkt beter. Je baby is namelijk gewend geraakt aan de doek. Het inbakeren is een onderdeel geworden van het bedritueel en je baby associeert inbakeren met rust en slapen. Bij afbouwen maakt je baby hetzelfde proces omgekeerd door. Als je zorgt voor de basisvoorwaarden kun je het inbakeren zonder problemen afbouwen.

Baby’s die baat hebben bij inbakeren, houden meestal niet van veranderingen. Wen dus – zo mogelijk – het inbakeren in kleine stapjes en in babytempo weer af.

Tot welke leeftijd en hoe lang inbakeren?

Baby hoe lang inbakeren? Tot welke leeftijd? Hoe zit het met draaien of omrollen? Wanneer en hoe het inbakeren afbouwen? Overgaan op Pacco Plus of slaapzak?

In elk geval moet je baby op de leeftijd van 6 maanden weer zonder inbakeren kunnen slapen. Bij baby’s ouder dan 6 maanden wordt het risico dat ze – ingebakerd en al – naar hun buik draaien steeds groter en daarmee ook het risico op wiegendood. Doe op tijd, bijvoorbeeld als je baby 4 maanden is, een poging om af te bouwen en kijk hoe je baby daarop reageert.

De gemiddelde leeftijd waarop ouders starten om hun baby in te bakeren, is zes weken. Als het inbakeren helpt bij het slapen, duurt het meestal 2 tot 3 maanden voordat je je baby goed hebt leren kennen. In die periode is een ritme ‘ingebakken’ geraakt en heb je als gezin een (nieuw) gezinsritme gevonden. Dat betekent dat baby’s op een gemiddelde leeftijd van 4 maanden toe zijn om weer zonder doeken te slapen. Lichamelijk gezien ervaren baby’s op deze leeftijd meer rust omdat ze meer controle over hun armpjes hebben dan in de eerste maanden van hun leventje, MITS ze niet meer prikkels te verwerken krijgen dan ze aankunnen.

Wat als je baby kan draaien en rollen?

Soms draaien jonge baby’s naar hun zij als gevolg van overprikkeld en gespannen zijn. Zij bewegen hun hoofdje naar achter en overstrekken hun lichaam. Als hun voetjes ergens grip hebben, kunnen ze op hun buik terecht komen. Hoewel dit gedrag ook aandacht vraagt, is het anders dan het draaien als gevolg van de motorische ontwikkeling.

Het draaien als gevolg van de motorische ontwikkeling van je baby is wat bedoeld wordt met het moment om het inbakeren te gaan afbouwen. Zodra je baby in de box of op een speelkleed gaat draaien of rollen, is het afbouwtijd. De meeste baby’s draaien tussen 4 en 5 maanden op hun zij en een paar weken later draaien ze vanuit rugligging op hun buik. Hele vlotte baby’s kunnen met 3 maanden al draaien en rollen.

Doet je ingebakerde baby pogingen om in bed naar zijn buik te draaien, dan niet afbouwen, maar direct stoppen met inbakeren.

Welk slaapje het eerst afbouwen?

Veel ouders hebben goede ervaringen met afbouwen tijdens de nacht door de doek te vervangen door een slaapzak of één armpje vrij te laten. Als je dit niet ziet zitten kun je het beste starten met afbouwen tijdens het eerste ochtendslaapje.

Hoe lang duurt afbouwen?

Trek voor het afbouwen in ieder geval één week uit. Accepteer dat je baby in het begin weer korter gaat slapen of misschien een inslaaphuil heeft. Als je stapsgewijs afbouwt, doe dit dan in het tempo van je baby. Per dag één slaapje afbouwen, per 2 dagen één slaapje of nog langzamer, afhankelijk van hoe je baby reageert.

Afbouwen lukt niet

Baby hoe lang inbakeren? Tot welke leeftijd? Hoe zit het met draaien of omrollen? Afbouwen met arm vrij kan met Pacco Plus

Als het afwennen van inbakeren niet lukt, kan het zijn dat er nog onvoldoende is ‘opgebouwd’ tijdens de inbakerperiode. Het in slaap vallen van je baby hangt dan voor een groot deel af van de doeken. Een baby hoort uiteindelijk tot rust te komen door prikkel vermindering, een voorspelbaar leventje en vooral timing is belangrijk: breng je baby naar bed zodra hij de eerste tekenen van vermoeidheid laat zien en voed hem zodra hij wakker wordt.

Gebruik de doeken consequent: bij elk slaapje en ga lang genoeg door met inbakeren totdat jullie vertrouwd zijn met het ritme van je baby. Dat betekent dat je als ouders goed hebt leren zien wanneer je baby moe is, wat hij kan hebben aan prikkels, dat je baby zelfstandig in slaap valt en uitgerust wakker wordt.

Op welke manieren kun je inbakeren afbouwen?

  • In één keer stoppen en overgaan op een slaapzak
  • Slaapje voor slaapje afbouwen en per slaap de inbakerdoek vervangen door een slaapzak
  • Eén armpje vrijlaten tijdens alle slaapjes
  • Slaapje voor slaapje één armpje vrijlaten

In één keer stoppen

Als je voldoende vertrouwen hebt dat je baby zonder inbakeren kan slapen, kun je daar in één keer mee stoppen en je baby in een babyslaapzak te slapen leggen. Soms merk je onverwacht dat je baby zonder inbakerdoek ook redelijk tot goed slaapt, bijvoorbeeld wanneer hij ziek is en koorts heeft of als hij een inenting heeft gehad. In het laatste geval mag je je baby minstens 24 uur niet inbakeren. Dit soort dagen zijn ‘proefmomenten’. Als je baby koortsvrij is kun je het inbakeren weer oppakken, maar je kunt ook afwachten hoe je baby slaapt tijdens de daaropvolgende dagen.

Eén arm vrijlaten

Met het vrijlaten van één arm hebben veel ouders goede ervaringen. De tweede arm lukt soms iets minder snel. Maak geen tussenstap met een armpje uit de binnendoek maar nog wel in de buitendoek. Als je één arm uit de armendoek laat, laat deze arm dan ook altijd uit de buitendoek. Een baby in de afbouw-leeftijd is sterk en behendig. Een beetje vrijheid of een te losse doek zal hem misschien uitnodigen tot capriolen die gevaarlijk zijn. Met één arm vrij kan je baby zich beter oprichten mocht hij onverhoopt toch op zijn buik terecht komen.

Baby slaapt veilig in een kort opgemaakt ledikant, laken overdwars en baby voldoende hoog toedekken

Leg je baby altijd strak ondergestopt in een kort opgemaakt bed. Als je laken en deken* dwars legt, kun je deze tot ónder het matras onderstoppen en blijft het beter zitten. Dek je baby toe over zijn schouders tot zijn kin. Druk op zijn schouders geeft hem rust.

* Dek je baby in hoogzomer alleen toe met een laken. Een laken voegt weinig warmte toe, maar geeft wel rust en een gevoel van geborgenheid.

* Het laken moet minimaal 150 cm in de breedte zijn om goed te blijven zitten aan de zijkanten tot ónder het matras.

Als je baby omhoog hupst onder de dekens vandaan, kun je zijn bed opmaken als matrozenbedje. Dat is een veilige manier van opmaken bovenin het ledikant. Een matrozenbedje kun je maken met een eenpersoons volwassen laken of met een kant-en-klaar matrozenbedje.

Een strak ondergestopte baby kan minder makkelijk draaien of omrollen en in de winterperiode blijft hij zo warmer.

Onveilige manieren van afbouwen:

  • Doek losser of losjes aanleggen
  • Een deel loslaten
  • Eén doek of deel gebruiken in plaats van twee
  • Doeken tijdens de slaap losmaken

Lees ook: Steeds losser inbakeren, is geen veilige manier van afbouwen

Onzekerheid: terug naar minder slapen en meer huilen?

Voor ouders is het afwennen van de doeken meestal een spannende tijd. Misschien voel je angst dat de onrust, het huilen en de slapenloze nachten weer terugkomen. Als je als ouders beide werkt, betekent het vaak dat er extra druk komt te liggen op je nachtrust. Als je baby naar de kinderopvang of naar oma gaat, betekent dat ook vaak extra stress voor je baby en meer moeite met slapen. Om juist in deze tijd de doeken af te wennen, is moeilijk, maar zeker niet onmogelijk!

Maak met de verzorgers van je baby – naast afspraken rondom de voeding – ook goede afspraken over rust, regelmaat, eenduidigheid en bedritueel. Vertel ze welke signalen je baby laat zien als hij moe is.

Kijk naar je baby, hij vertelt je wat hij nodig heeft!

Geduld, zelfvertrouwen en vertrouwen in je baby

Inbakeren afbouwen, één arm vrijJe baby heeft laten zien dat hij kán slapen met doeken, dus kán hij het ook zonder doeken. De onzekerheid rondom de oorzaak van het huilen is voorbij. Tijd voor zelfvertrouwen en vertrouwen in je baby. Een moeder schreef eens: “Met een beetje durf en zelfvertrouwen lukt het wel!”

Zorg voor een rustige week. Ga weinig (of geen) uitstapjes met je baby maken. Geef je baby de kans èn de tijd om weer ‘anders’ te leren slapen. Beperk zoveel mogelijk prikkels waarvan je baby alleen maar in de war kan raken.

Baby’s worden niet moe van korte slaapjes, wèl van te lang wakker zijn

De doeken zijn een hulpmiddel geweest, maar niet de basis van de verandering. De basis van de verandering is rust, regelmaat en voorspelbaar handelen. Let extra goed op de vermoeidheidssignalen van je baby. Wellicht moet hij wat vaker in bed gelegd worden omdat hij misschien wat korter slaapt. Ga niet over zijn vermoeidheidssignalen of -grens heen. Soms zeggen ouders: “Het gaat op zich goed, maar hij slaapt wel minder goed zonder de doeken.” Dat is dan iets wat ze accepteren.

Vertrouwen

Als het afbouwen niet lukt, wees dan niet bang dat je baby niet van het inbakeren af zal komen. Hij is er blijkbaar gewoon nog niet aan toe of de omstandigheden zijn niet gunstig genoeg. Pak het inbakeren weer op een probeer het afbouwen een paar weken later nog eens. Niet teveel twijfelen, proberen of ‘rommelen’, daarvan raakt je baby alleen maar in de war.

Als je baby in de box of op een speelkleed van rug naar buik kan draaien of als je baby bijna 6 maanden oud is, vraag je dan niet meer af of je baby er aan toe is om zonder doek te slapen. Op dat moment moet je omwille van de veiligheid echt stapje voor stapje gaan afbouwen. Als je ingebakerde baby in bed pogingen doet om te rollen, stop dan direct met inbakeren.

Heeft je baby 2 à 3 maanden ingebakerd geslapen, zie je het niet zitten of gaat het afbouwen moeizaam? Raadpleeg dan een deskundige. Dit, om te overleggen of het ‘maximale rendement’ uit de doeken is gehaald en te bespreken waarom het afwennen niet lukt.

 

Lees meer

Inbakeren afbouwen, wanneer en hoe?