Moedermelk in beeld

Moedermelk kan allerlei kleuren hebben: wit, glazig, geel, roze, groenig, blauwig, bruin of grijs. De kleur zegt niets over de samenstelling of voedingswaarde van je melk. Moedermelk is altijd afgestemd op de leeftijd en de behoefte van je baby.

Colostrum

De eerste melk die je borsten geven zodra je bevallen bent, wordt colostrum genoemd. Alle zoogdieren (waaronder dus ook mensmoeders) maken deze speciale eerste melk. Lees hoe ingenieus dit werkt:

“Een zoogdier dat net is geboren, heeft nog geen eigen afweer, dus is het heel belangrijk dat het dier colostrum drinkt. 75% van de eiwitten in colostrum bestaat uit immunoglobulinen en albuminen. Normaal kunnen deze grote eiwitketens de darmwand niet passeren; alleen in de eerste 24 tot 36 levensuren staat de darmwand open voor deze afweerstoffen. Door de hoge concentratie aan zouten in colostrum wordt de darmfunctie bevorderd. Ook bevat colostrum meer vitamine A en caroteen dan gewone melk. Daarnaast bevat het meer vetten, wat bevorderlijk is voor het pasgeboren dier, dat veel energie nodig heeft.”
Bron: Wikipedia

Veel aanleggen en effectief drinken maakt de kans kleiner dat je baby bovenmatig geel gaat zien na enkele dagen. Dit geelzien heeft met het ophopen van afvalstoffen te maken en baby’s worden er slaperig van.

Colostrum werkt laxerend en helpt je baby om het meconium (die zwarte, taaie, plakkerige eerste ontlasting) kwijt te raken.

Google trouwens eens op colostrum… wat een handel!

Kleuren colostrum

Colostrum is meestal geel van kleur en doet mij denken aan vanillevla. Colostrum kan ook bijna oranje of meer wit dan geel van kleur zijn.

Soms ziet colostrum roestbruin, dit wordt het rusty pipe syndrome genoemd en kan voorkomen bij moeders die hun eerste kindje hebben gekregen. Je baby kan deze ‘chocolade’melk gewoon drinken.

Syndroom lijkt me een groot woord voor dit verschijnsel. Het is pijnloos, meestal onopgemerkt, tenzij je kolft of je baby spuugt. De oorzaak van deze bruine kleur is de toename van de doorbloeding van de melkklieren of het oprekken van de melkkanalen. Dit resulteert in kleine bloedingen uit haarvaatjes. Bloed in moedermelk kan ook het gevolg zijn van kloofjes.

Ga daarom niet ruw om met je borsten zoals het ‘harden’ van je tepels of te hard zuigen met een borstkolf. Consulteer een lactatiekundige als je moedermelk na een week nog steeds een bruine kleur heeft.

Stuwing

Na een aantal dagen krijgt je melkproductie een boost: Stuwing! Colostrum gaat dan langzamerhand over in rijpe moedermelk. Als je samen met je baby goed geoefend en geïnvesteerd hebt in aanleggen, zal je baby de melk goed kunnen wegdrinken. Het kan ook zijn dat je baby dan net een dag wat slaperig is (geel zien) of dat andere startprobleempjes aandacht vergen. Hou je baby in elk geval onder handbereik en laat je niet teveel afleiden door kraamvisite. Jullie gaan voor alles!

Rijpe moedermelk

Rijpe moedermelk ziet meestal wit, maar nooit spierwit. Het lijkt niet op (koe)melk uit een pak. Moedermelk kan er voor je gevoel waterig uitzien, dat komt omdat wij opgegroeid zijn met het idee dat melk wit is en daarmee dus vergelijken. Bij afgekolfde melk kun je het verschil in het vette deel en minder vette deel van de melk goed zien. Als je de melk verwarmt of omkeert, vermengt zich dit weer met elkaar.

De vettere melk komt na verloop van een voeding of kolfsessie tevoorschijn, misschien heb je wel eens van de termen ‘voormelk’ en ‘achtermelk’ gehoord. Met achtermelk wordt het vetrijke deel van de melk bedoeld.

Moedermelk in elke kleur zit altijd vol afweerstoffen, vitamines en mineralen. En ook in het waterig uitziende deel zitten veel vetten!

Controle

Kolven met het idee om je melk te controleren of te beoordelen is zinloos. Meestal is de hoeveelheid die je kolft niet gelijk aan het live drinken van je baby. Ook de verhouding vet-minder vet kan tussen kolfmelk en live drinken anders zijn. Hoe je melk er uit ziet, kan per dag, zelfs per uur verschillen.

Kolven kan nuttig zijn als je baby te vroeg geboren is, als je je productie op peil wilt houden of wilt opkrikken, als je gaat werken of als je om een andere reden niet bij je baby bent.

Kleurverschil in moedermelk kan ook veroorzaakt worden door jouw voeding of door vitaminepreparaten. Het kan ook optreden na een borstontsteking of door snelle productieafname (bijv. door afbouwen).

Moedermelk kan door een klein beetje bloed al roze kleuren, als je bijvoorbeeld last hebt van tepelkloven. Deze kleur kan je een vreemd gevoel geven, maar het kan geen enkel kwaad voor je kindje. De kwaliteit van de melk is altijd goed, zowel samenstelling als voedingswaarde, niet weggooien maar gewoon geven of bewaren.

Besef… dat als je niet kolft, je ook niet weet hoe je melk er uit ziet en je dus op andere zaken let om te beoordelen of je baby tevreden is en goed groeit.

Smaak van moedermelk

Behalve kleurverschil kan moedermelk ook verschillende smaken hebben. Persoonlijk had ik moeite met die zepige smaak die opgewarmde moedermelk kan hebben. Ik ben ook geen liefhebber van koriander om die reden. Maar ook dit heeft niets met de kwaliteit van de melk te maken en de meeste baby’s hebben er geen problemen mee.
Smaakverschil kan ook veroorzaakt worden door (te) snel afbouwen. Sommige baby’s merken dit en reageren daar op.

Hygiëne, bewaren en opwarmen

Het is belangrijk om jezelf goed te informeren v.w.b. hygiëne, bewaren en opwarmen van moedermelk. Over de voedingswaarde en de kwaliteit van je melk hoef je je dan geen enkele zorgen te maken. Je melk blijft zich aanpassen aan de behoeftes van je baby.

---

Kleuren mensenmelk

 

Speciale dank

Alle moeders die foto’s hebben getwitterd en gemaild voor dit blog: Bedankt!

 

Lees meer

Geelzien bij pasgeboren baby’s (La Leche League)

Bewaren en opwarmen van moedermelk (borstvoeding.com)

Voeden op verzoek

Tip voor na de kraamtijd, hoe en wanneer rust en regelmaat?

Borstvoeding, cijfers over starten en stoppen