Co-sleeping met baby

Samen slapen en veilig slapen, gaat dat samen? Over bed-sharing, co-sleeping en rooming-in

Inhoud

Co-sleeping: Verschillende betekenissen

Baby slaapt in BednestMet co-sleeping wordt in de VS bedoeld: samen met je baby in dezelfde kamer slapen. In Nederland en Vlaanderen wordt de term co-sleeping meestal gebruikt in de betekenis van samen met je baby in één bed slapen of een co-sleeper als tussenvariant. Een co-sleeper is een babybed wat aan de rand van het ouderbed wordt vast gemaakt. Er is dus geen eenduidigheid in de terminologie. Als je informatie leest over co-sleeping in combinatie met veiligheid, is het dus raadzaam om na te gaan welke betekenis bedoeld wordt.

Samen met je baby in dezelfde kamer slapen wordt in Nederland rooming-in genoemd. Samen met je baby in één bed slapen wordt in de VS bed-sharing genoemd.

In dit artikel worden deze drie termen gebruikt:

  • Samen slapen – om aan te duiden dat de baby met ouder(s) samen in één bed slaapt (ze delen hetzelfde oppervlak om te slapen).
  • Co-sleeper – als de baby op een eigen matras slaapt, wat aangrenzend is aan het ouderlijk matras. Apart matras, apart beddengoed.
  • Ledikant – de baby slaapt in een eigen bed. Als dit naast het ouderbed staat, spreek ik van rooming-in.

Rooming-in

Rooming-in wordt door deskundigen aangeraden omdat de natuurlijke waakzaamheid van ouders het risico op wiegendood verkleint. Daarbij wordt er tot nu toe geen onderscheid gemaakt tussen de diverse (praktische) varianten. Samen slapen wordt afgeraden omdat het risico’s van verstikking en oververhitting met zich meebrengt.

Wat zijn nu precies de risico’s van samen slapen en hoe groot zijn die ten opzichte van co-sleeping en rooming-in? Die vragen zijn helaas niet makkelijk te beantwoorden. Een poging.

Hoewel het heel begrijpelijk is dat je uit wanhoop of oververmoeidheid je baby ’s nachts bij je in bed neemt, schuilt hierin juist gevaar. Oververmoeid zijn betekent namelijk minder waakzaam en alert zijn. Wat beter is: Maak (overdag) samen met je partner een bewuste keuze waar je je baby wilt laten slapen en neem veiligheidsmaatregelen. Naast de veiligheid zorgt dit ervoor dat een onderbreking van je slaap niet meer energie en zorgen kost dan nodig. Gebroken nachten zijn al vermoeiend genoeg!

Nu volgt informatie over 3 studies, op basis waarvan je zelf de risico’s en voordelen kan afwegen die betrekking hebben op jullie situatie.

Terug naar inhoud

1. Wiegendood, ervaringen en inzichten

Wiegendood ervaringen en inzichten 2002De meest uitgebreide informatie over wiegendood in Nederland is beschreven in het handboek Wiegendood – Ervaringen en inzichten (2002). Dit boek bevat een systematisch overzicht van de bevindingen van doorlopend Nederlands onderzoek en internationale literatuurstudie, een bundeling van inzichten. De auteurs hebben de omstandigheden van 136 wiegendoodkinderen in kaart gebracht die zijn overleden in periode 1996-2001.

Samen met je baby in één bed slapen wordt in Nederland als risicofactor gezien, maar internationaal gezien bestaat daarover nog geen overeenstemming. Hoe en met wie je slaapt is tijds- en cultureel bepaald. Wat mijns inziens heel waardevol is, is het wiegendoodcijfer in Nederland dusdanig laag is, dat dit wereldwijd als voorbeeld geldt.

Borstvoeding beschermende factor

Samen slapen lijkt nauw verbonden met borstvoeding geven. Het kenmerk ‘op de eerste dag begonnen met borstvoeding’ is ongecorrigeerd een significant beschermende factor, maar hoe meer gecorrigeerd wordt voor overige risicofactoren, des te minder er van deze significantie overblijft. Deze gegevens duiden er op dat borstvoeding geven bij de start een onderdeel uitmaakt van de goede zorgen van de moeders, die in het algemeen niet roken, hun kind niet onder een dekbed en niet op de buik te slapen leggen. Wordt daarvoor gecorrigeerd, dan verdwijnt de significantie.

‘Borstvoeding gedurende langer dan 3 maanden’ blijkt een onafhankelijke beschermende factor die ook significant blijft na correctie.

Uit literatuurgegevens en uit gegevens van de onderzoeksgroep blijkt dat het geheel achterwege laten van borstvoeding het risico van overlijden aan wiegendood verhoogt. Minstens 3 maanden borstvoeding heeft een significant beschermend effect tegen het optreden van wiegendood, wat ook overeenkomt met de meeste gegevens uit het buitenland.

Wiegendood cijfers

Wiegendood tijdens samen slapen:
1985 t/m 1987 – 1 van de 108 (studie Engelberts)
1984 t/m 1999 – 0 van 199 (andere studie, andere kinderen)
1995 t/m 1996 – 6 van de 74 (8%)
1996 t/m 2001 – 17 van de 136 (12,5%)

Steeds meer baby’s slapen bij één of twee ouders in bed en daarom is op deze plaats wiegendood vaker gaan voorkomen. De laatste jaren betrof dit 30% van alle wiegendood in de eerste vier levensmaanden. Ook zijn nogal wat kinderen aan wiegendood overleden terwijl zij alleen in een bed voor volwassenen lagen te slapen.
Vier van de 17 kinderen waren enkele dagen oud. De rest van de kinderen was niet ouder dan 5 maanden. Van de 17 kinderen sliepen er 12 gewoonlijk bij hun ouders in bed.

Bij 29 van de 136 wiegendoodkinderen waren alle voorzorgsmaatregelen goed in acht genomen, de baby’s waren niet op hun buik of zij in bed gelegd, er lag geen dekbed of hoofdkussen in bed en de ouders rookten niet. Het vermoedelijke tijdstip van overlijden van deze kinderen was opmerkelijk, namelijk overwegend overdag: 23 van de 29 kinderen overleed tussen 8.00 en 20.00 uur.

3 kinderen thuis in de box
1 in een draagdoek
2 alleen in een groot bed
3 samen met ouders in een groot bed
9 in bedje op kinderdagverblijf of bij gastouders
11 thuis in wieg, spijlenbedje of campingbedje

Over 27 van de 29 kinderen is informatie over de ligging bekend.
14 van de 27 kinderen waren omgerold op hun buik, zeker 11 met het gezicht omlaag.

Vermijdbare risicofactoren

Om het wiegendoodcijfer verder terug te dringen worden deze vermijdbare risicofactoren genoemd:

  • Samen slapen in de eerste 5 maanden
  • Geen toezicht op de slapende baby *
  • Het ontberen van moedermelk
  • Veranderingen in de dagelijkse routine
  • Deelname aan kinderopvang
  • Infecties

* Of meer toezicht werkelijk helpt om wiegendood te voorkomen is niet bewezen maar wel waarschijnlijk. Het omgekeerde, dat het overdag en ’s nachts in een aparte ruimte te slapen leggen van zuigelingen veilig zou zijn en bijdraagt aan hun welzijn is onwaarschijnlijk.

De risicofactor draaien naar de buik (secundaire buikligging) vraagt om een doeltreffende en veilige preventie. Van de diverse beschikbare middelen om baby’s in zijligging of rugligging te fixeren, is echter nog steeds geen goede evaluatie voorhanden.

Terug naar inhoud

2. Slaapgedrag samen slapen vs ledikant

Tijdens een Amerikaanse studie in 2006 hebben de onderzoekers het slaapgedrag bekeken van 40 baby’s die gewoonlijk samen sliepen met hun moeder en 40 baby’s die in een ledikant sliepen. De leeftijd van de baby’s was 5 tot 27 weken. Samenslapers lagen 66% van de tijd op hun zij, ledikantslapers lagen 100% van de tijd op hun rug. Buikligging kwam in beide groepen niet voor.

Hoofdbedekking kwam voor bij 22 samenslapers en bij 1 ledikantslaper. In de ochtend (het laatste moment van wakker worden) was van vijf baby’s het hoofd bedekt, maar het hoofd van de ledikantslaper niet. Samenslapende moeders keken en raakten hun baby vaker aan, respectievelijk 11 en 4 x per nacht (ze waren daarbij niet altijd volledig wakker).

Totale bewegingstijd: Samenslapers 37 min., ledikantslapers 50 min.
De samenslapers werden 3,7x vaker gevoed dan de ledikantslapers.
Slaapduur samenslapers: 8,6 uur, ledikantslapers: 8,2 uur

Conclusies

Samen-slaap-baby’s zonder de bekende risicofactoren voor wiegendood (SIDS) ervaren meer aanrakingen en omkijken van hun moeder. Ook krijgen ze vaker borstvoeding en meer en snellere reacties van hun moeders. Dit hoge niveau van interactie is onwaarschijnlijk als moeders waakzaamheid is verminderd bijvoorbeeld door alcohol of oververmoeidheid. Tijdens samen slapen liggen baby’s veel vaker op hun zij, maar of dit het risico op wiegendood verhoogd, zoals bij baby’s die in een ledikant slapen, vereist verder onderzoek.

Uit dit onderzoek bleek dat het lastig is om te voorkomen dat baby’s hoofd onder de dekens komt. Ik ben benieuwd naar ervaringen uit de praktijk.

Terug naar inhoud

3. Borstvoeding samen slapen vs co-sleeper vs ledikant

Britse onderzoekers hebben in 2006 de voedingsfrequentie en de veiligheid bestudeerd.
Setting: Kraamafdeling van het Royal Victoria Hospital in Newcastle, UK.

64 moeder-baby-koppels werden willekeurig toegewezen aan een slaapplaats:

  • Moeder en baby in één bed (samen slapen).
  • Baby in co-sleeper gekoppeld aan moederbed.
  • Baby in eigen ledikant grenzend aan moederbed.

De samenslapers en co-sleepers, kregen vaker borstvoeding dan de ledikantslapers:
Samen slaap vs ledikant = 2.56x meer
Co-sleeping vs ledikant  2.52x meer
Samen slapen vs co sleeping  = 0.04x meer

Tijdens samen slapen vaker ongunstige situaties:
Samen slaap vs ledikant = 0.13x vaker
Co-sleeping vs ledikant = 0.04x vaker
Samen slaap vs co-sleeping = 0.09x vaker

Een barrière tussen moeder en baby bemoeilijkt het contact tussen hen. Door het hoogteverschil moet de moeder uit bed of heeft hulp nodig om haar baby te voeden. Het gemak en de snelheid van de reactie wordt daardoor beïnvloed. Alle moeders gaven borstvoeding. Na 16 weken kreeg 79% van de samenslapers nog borstvoeding, 73% van de co-sleepers en 43% van de ledikantslapers.

Er waren geen merkbare verschillen in slaapduur bij moeders en baby’s, frequentie of duur van bijstand door verpleging of moeders beoordeling van tevredenheid.

Conclusies

Zo vroeg mogelijk frequent zuigen na de geboorte betekent meestal een succesvolle borstvoedingsperiode. Baby’s in hetzelfde bed of in een co-sleeper worden vaker gevoed in vergelijking met rooming-in.

In geen van de drie slaapopties hebben zich ongewenste situaties voorgedaan. Hoewel zeldzaam, potentiële risico’s kunnen hebben plaatsgevonden in de groep samen slapen. Co-sleepers dragen bij aan het welslagen van borstvoeding en baby’s veiligheid.

Terug naar inhoud

Aandachtspunten samen slapen

Baby in ouderbed onveilige situatie
Zonder toezicht is dit een onveilige situatie voor een baby

Op borstvoeding.com en de website van la Leche League staan artikelen met informatie en aandachtspunten als je met je baby zo veilig mogelijk in één bed wilt slapen. De meeste moeders die hun baby borstvoeding geven, slapen van nature in een houding die voorkomt dat de baby omhoog of omlaag kan schuiven. Moeders houden hun onderste arm boven het hoofd van hun baby en onder hun eigen hoofd en ze hebben hun knieën opgetrokken tot onder baby’s voeten.

Moeders die geen borstvoeding geven, blijken anders samen te slapen met hun baby; ze leggen hun kind vaak ter hoogte van hun gezicht, en liggen vaker met de rug naar de baby gekeerd.

Veel van de genoemde aandachtspunten op de borstvoedingssites komen overeen met de adviezen voor baby’s die in een eigen bed slapen; rugligging, niet te warm aankleden en toedekken, niet roken, etc.
En verder: samen slapen gaat niet samen met alcohol, verdovende middelen of sommige medicijnen, ziekten of aandoeningen, oververmoeidheid en overgewicht. Neem een baby die prematuur of dysmatuur geboren is of koorts heeft, niet bij je in bed. Ga nooit samen met je baby op een bank slapen.

Terug naar inhoud

Welke co-sleeper is veilig?

Zouden co-sleepers in de toekomst populairder gaan worden? Het lijkt een praktische oplossing die ‘best of both’ weet te combineren. Met de kanttekening dat ook hiervan veilige en minder veilige producten op de markt zijn.

Vereisten voor co-sleepers:

  • Zijwand ter afscheiding met het ouderlijk bed om te voorkomen dat beddengoed van de ouders in het babybedje terecht komt of dat je baby in het ouderbed rolt. De zijkant is ook nodig als je baby overdag alleen in de co sleeper slaapt.
  • Soms wordt er een stootrand bij geleverd, gebruik deze niet en ga tijdig – zodra je baby kan gaan zitten of zich kan optrekken – over op een groter bed.
  • Wees kritisch op een eventueel bijgeleverd matras, kijk of het dik en stevig genoeg is zodat het beddengoed van je baby goed blijft zitten als je hem hebt ondergestopt.
Clip on crib Martini Ziekenhuis
Bron: martiniziekenhuis.nl

In sommige Nederlandse ziekenhuizen worden zogenaamde clip on cribs gebruikt, met name voor baby’s wiens moeder bevallen is via een keizersnede.

Bij veel co-sleepers ontbreekt een zijkant. Zonder toezicht kan dit kan gemakkelijk tot onveilige situaties leiden.

Co-sleeper zonder zijkant
Zonder toezicht is dit een onveilige situatie voor een baby

Baby in ouderbed onveilige situatie
Zonder toezicht is dit een onveilige situatie voor een baby

 

Terug naar inhoud

Persoonlijke toevoegingen

Als je je baby inbakert, neem hem dan niet bij je in bed, dit is absoluut onveilig!

Vraag je af in hoeverre samen slapen of voor jouw baby wenselijk is. Samen slapen gaat gepaard met een grotere hoeveelheid (wek)prikkels. Raakt je (prikkelbare) baby gekalmeerd door jouw nabijheid of raakt hij er juist óverprikkeld door? In het laatste geval kun je je baby beter in een apart bedje naast het ouderbed laten slapen.

Onderzoek naar veilig slapen is moeilijk, tijdrovend en kostbaar. Er zijn ontzettend veel factoren die meespelen, bovendien zijn deze factoren ook weer van invloed op elkaar. Wiegendood is – bij het in acht nemen van alle maatregelen – gelukkig uitzonderlijk geworden. Ik blijf de ontwikkelingen volgen!

Terug naar inhoud

Bronnen

Wikipedia(VS) Co-sleeping

Research overview Bed-sharing and co-sleeping, door Helen Ball.

Wiegendood – Ervaringen en inzichten , door G.A. de Jonge, M.P. L’Hoir, J.H. Ruys en B.A. Semmekrot

Differences in infant and parent behaviors during routine bed sharing compared with cot sleeping, Sally A. Baddock, Barbara C. Galland, David P.G. Bolton, Sheila M. Williams en Barry J. Taylor, Pediatrics Vol. 117 No. 5 May 1, 2006 pp. 1599 -1607

Randomised trial of infant sleep location on the postnatal ward, H.L. Ball, M.P. Ward-Platt, E. Heslop, S.J. Leech en K.A. Brown, Arch Dis Child 2006; 91: 1005 – 1010

Borstvoeding.com, Veilig met je kindje in één bed slapen en borstvoeding geven

Lalecheleague.nl, Veilig samen slapen

Stichting Wiegendood (overgenomen door NCJ), Producten veilig/onveilig

Co-sleeper Bednest

Aanschuifbedje Zoombee (Troll)

Co-sleeper Clip on crib

 

Meer lezen

Aparte babykamer is een westers fenomeen van dubieus gehalte

Co-sleeping, goed voor baby en moeder

Kies meest veilig, kies voor babybed en rooming-in

Minder wiegendood, meer angst

 

Sylvie deed de hbo-opleiding verpleegkunde en werkte in diverse velden van de gezondheidszorg. Als moeder ontdekte zij in 1999 inbakeren, toen haar derde kind oververmoeid en overprikkeld was geraakt. In 2001 startte Sylvie de site inbakeren.nl en tien jaar later ging zij ook bloggen. Over lichaamstaal van baby’s en over huilen, voeden en slapen. Aangemoedigd door de positieve reacties van ouders op haar blogs en schrijfstijl, schreef zij in 2015 het boek Slapen als een baby. Vanwege andere werkzaamheden droeg zij in 2023 deze website over. De berichten blijven bestaan. Tegenwoordig is er - meer dan ooit - behoefte aan basisinformatie.

12 reacties

  • Neelke

    Het is alweer 2015 maar ik wilde toch reageren. Ons zoontje heeft heel lang bij ons in bed gelegen. Vanwege Kiss syndroom. Dit was de enige manier waarop hij sliep, op zijn zij. In het begin ook veel tegen de arm van mijn man. Ik had keizersnede gehad. Hij moest ons gewoon altijd voelen. Ook heel lang en veel borstvoeding gegeven. Daardoor ik veel wakker maar ook weer snel inslapen. Ik wil een heel belangrijke tip geven: kijk uit voor warmte stuwing! Dus dat je kindje te warm wordt, wat snel kan gebeuren als je met zijn drieen in hetzelfde bed ligt. Mijn oplossing was een warme borstvoedingspyjama voor mezelf met lange mouwen. En heel belangrijk: geen dekbed in de overtrek maar een gewoon katoenen deken! In de grootste maat zodat iedereen lekker kan liggen en genoeg heeft. In de hete zomer alleen de overtrek. En als je kind gaat tijgeren/kruipen een matras naast het bed voor de extra veiligheid. En zowiezo een zo laag mogelijk bed nemen is handig.
    Er zou veel meer goede voorlichting moeten zijn zodat ouders bewust kunnen kiezen. Vooral bij een eerste kind, je maakt van te voren een keuze, wij dachten ook gewoon wiegje en ledikantje. Maar als het dan in de praktijk zo anders loopt kan je beter goed voorgelicht zijn. Dat komt de veiligheid ten goede. Ik zie en hoor nu veel ste veel gevaarlijke verhalen. Wij hadden mijn kant van het bed tegen de muur en een deken tussen de spleet van muur en bed. Allemaal van dat soort dingen… Nu zou ik kiezen voor een goede co sleeper.

  • Sylvie

    Een veel gehoorde reactie is dat er meer baby’s in een wieg dan in het ouderbed overlijden dus dat alleen slapen gevaarlijker is dan samen slapen. Ook overlijden net zoveel baby’s in rugligging dan in buikligging dus even gevaarlijk?

    Op basis van absolute cijfers is dit een onjuiste redenering. Kijk maar naar de percentages en tendensen. Sinds buikligging wordt afgeraden als slaaphouding, is de incidentie van enkele honderden wiegendoodkinderen afgenomen naar enkele tientallen. De meeste baby’s worden op de rug te slapen gelegd dus in verhouding is het een veel veiliger slaaphouding dan buikligging.

    Het percentage baby’s dat in het ouderbed gevonden werd liet een stijgende lijn zien, terwijl het totale aantal wiegendood baby’s in die jaren daalde. De Stichting Wiegendood wil het lage aantal behouden en waar mogelijk verder terugdringen.

    Bij 29 van de in totaal 136 wiegendoodbaby’s waren alle veiligheidsmaatregelen in acht genomen. Onder deze 29 baby’s waren 5 samen-slaap-baby’s. Was er bij de overige 12 samen-slaap-baby’s sprake van een spleet tussen matrassen, een kussen of rokende ouders?

    Meer informatie, aandacht en discussie leiden tot meer bewustwording.

  • Sylvie

    Een andere realiteit in Nederland is dat 52% van de ouders hun baby na 1 maand kunstvoeding geven, dus voor hen is het boek niet geschikt (meer).
    Ongeveer een kwart van alle jonge baby’s slaapt in een eigen kamertje en rond de 40% vrijwel altijd in de ouderslaapkamer. De rest van de baby’s slaapt soms in een eigen kamer en soms bij de ouders. Ik begrijp dat dit boek een verademing kan zijn voor een aantal ouders, aan de andere kant zijn er ouders die aangeven geen oog meer dicht te doen als hun baby bij hen op de kamer ligt.

    De mogelijkheid van samen slapen, hoe dit veilig te doen, wat daarvan de voordelen zijn, staat mijns inziens te ver af van de huidige Nederlandse cultuur. Als je niet aansluit bij de huidige referentiekaders neem je het risico dat informatie en adviezen niet aankomen of verkeerd begrepen en toegepast worden. Blijvende veranderingen die ten goede komen aan de gezondheid (borstvoeding) en niet ten koste gaan van de veiligheid, vergen tijd, geduld en zorgvuldigheid.

    Wat ik belangrijk vind zijn de lage wiegendoodcijfers in Nederland. Die moeten we niet zomaar op het spel zetten. De waarschuwingen lijken overdreven, maar keerzijde is, dat als dat niet wordt gedaan, dat de aandacht ook weer verslapt. Ik zie veel foto’s voorbij komen van onveilig opgemaakte bedjes en bedjes met veel grote knuffels er in. Buikligging was en is een risicofactor, het heeft jaren geduurd voordat iedereen daarvan overtuigd was. En nog zijn er genoeg ouders die dit advies niet serieus nemen.

    Lees meer in Zorgen over ‘Slapen met je baby’ op Ouders Online.

  • Caroline

    Sylvie schreef: “Dit boek sluit te weinig aan bij de huidige Nederlandse waarden en normen. Die normen kun en moet je niet ‘zomaar’ willen veranderen. ”

    Ik ken een heleboel mensen in Nederland (waaronder ikzelf) bij wie dit boek perfect aansluit. Het zomaar onder de mat vegen omdat het niet aansluit bij het eigen of het algemeen geldende referentiekader vind ik een zwaktebod.
    En ook voor de mensen bij wiens referentiekader dit boek wellicht niet meteen aansluit is het een aanrader, de meeste mensen die ik hierover spreek zijn helemaal niet op de hoogte van het feit dat het ook veilig kán. Dit boek is een welkome afwisseling op de donderpreken van consultatiebureaus e.d.

    Heel eerlijk: zonder samen slapen was hier nooit een tweede kind gekomen. Mijn oudste was best intensief ’s nachts en dankzij borstvoeding en samen slapen liep ik toch niet als een zombie rond, kon ik nog functioneren thuis en op het werk.
    Toen mijn jongste geboren werd, heb ik dus geen moment getwijfeld: wij slapen samen. Er staat een co-sleeper, maar in de praktijk ligt hij vooral in ons bed. Ondanks meerdere nachtvoedingen slapen we allemaal heerlijk.

    Ook dat is dus dagdagelijkse praktijk en realiteit in Nederland, je hoeft er niet eens voor naar een indianenstam in het Amazonewoud.

    En naast dat samen slapen fijn, heerlijk, praktisch, prettig is, verliezen critici ook nog een ander belangrijk punt uit het oog: onze kinderen zijn gemaakt om samen te slapen. Niet alleen baby’s, ook oudere kinderen. De biochemische processen in hun lichaam zijn erop ingesteld, hun hersenontwikkeling is er mede van afhankelijk, hun mentale ontwikkeling heeft er baat bij. Ik vind dat er heel wat op het spel wordt gezet door samen slapen / co-sleeping tout court af te raden, alleen maar vanuit het oogpunt van wiegendood (waarvan ook nog discutabel is of het samen slapen het risico daarop daadwerkelijk vergroot). Het kind wordt met het badwater weggegooid…

  • dc

    “Uit dit onderzoek bleek dat het lastig is om te voorkomen dat baby’s hoofdje onder de dekens komt. Ik ben benieuwd naar ervaringen uit de praktijk.”

    Ik heb met mijn laatste 2 echt officieel 6 maanden samen geslapen, en ik zorgde voor een hele warme pyjama, die mijn armen geheel bedekte. Zo heb ik nooit de neiging gehad om mijn deken naar boven te trekken. Ik heb dan ook nooit een van mijn kinderen onder een deken gevonden. En ik heb mezelf aangewend om met mijn arm onder het kussen te slapen, zodat de baby inderdaad niet omhoog kan schuiven. Als je een lichte slaper bent, zoals ik, dan is het echt ontzettend fijn om met je baby samen te slapen. Ik ben nooit bang geweest, want ik word zo wakker als er iets is, en ik voel me de volgende dag een stuk uitgeruster dan dat ik uit bed moet voor voedingen.

  • Sylvie

    Slapen met je baby, boek, schrijver James McKenna, vertaling door Marianne Vanderveen-KolkenaUit dit boek blijkt hoe belangrijk en tegelijk verwarrend terminologie en interpretaties zijn. Wat is co-sleeping volgens de Nederlandse taal en cultuur? Laat het duidelijk zijn dat het meer is dan simpelweg ‘samen slapen’.

    In het boek wordt co-slapen als een proces gezien.
    ‘Er is niet één plaats waar de baby slaapt. Een baby kan bij de ouders in bed in slaap vallen en later in zijn eigen bed worden gelegd. (…) ‘Het kan ook zijn dat je baby ergens anders in slaap valt en midden in de nacht gezellig bij jou komt voor een voeding’
    Sylvie: Dat kan, maar waar de baby ook slaapt, alle plaatsen zullen voor hem veilig moeten zijn. Belangrijker dan ‘gezellig’ lijkt mij.

    ‘Langdurig huilen leidt er toe dat de zuurstofopname vermindert, de hartslag versnelt en het niveau van het stresshormoon cortisol stijgt. (…) Wanneer de ouders een paar kamers verderop slapen, moeten baby’s die ’s nachts iets nodig hebben, zodanig hard huilen dat de ouders er wakker van worden.’
    Sylvie: Dit suggereert dat ouders die hun baby op hun eigen kamer laten slapen, hun baby langdurig laten huilen als het ’s nachts wakker wordt. Ook de toevoeging ‘een paar kamers verderop’ is suggestief.

    ‘Ouders van kunstgevoede baby’s kunnen beter niet kiezen voor bedding-in in verband met verminderd ontwikkelde sensitiviteit die je bij borstvoeding wel ziet.’ (…)
    ‘Het vraagt van je dat je leert om kritisch na te denken over de denkbeelden die er heersen.’ (…)
    ‘Dicht bij elkaar slapen kan veilig en prettig zijn. Voorwaarde is wel dat ouders zich bewust zijn van de mogelijke risico’s en van de mogelijke voordelen; ze moeten in staat zijn aantoonbare gevaren weg te nemen.’

    Sylvie: Dit is mijns inziens de redenen waarom co-slapen meer bekendheid mag krijgen: eerlijke informatie, maar waarom het als advies niet geschikt is; er is veel te veel verschil in situaties. Dit boek sluit te weinig aan bij de huidige Nederlandse waarden en normen. Die normen kun en moet je niet ‘zomaar’ willen veranderen.

    ‘Er gaat niets boven een goed geïnformeerde ouder.’
    Sylvie: Mee eens, maar dit is zo veelomvattend! Daar zijn zowel hulpverleners als ouders zelf voor verantwoordelijk. En zelfs onze voorouders.

    Leestip: reactie op het boek
    Geschreven door: Dr. Ben Semmekrot, kinderarts-neonatoloog, dr. Adèle Engelberts, kinderarts, dr. Monique L’Hoir, psychotherapeut en dr. Bregje van Sleuwen, bioloog/onderzoeker namens Stichting Wiegedood en Landelijke Werkgroep Wiegedood.

  • Sylvie

    Bedankt voor jullie reacties.

    @Marieke,
    Klopt, uit meerdere onderzoeken is dit gebleken en in november 2005 is er international consensus bereikt over de fopspeen als zelfstandige factor ter preventie van wiegendood.

    Het gaat om een zogenaamd genuanceerd preventie advies. De discussie hierover heeft ruim 30 jaar geduurd en is te lezen in publicatie 1b ‘Borstvoeding en verantwoord fopspeengebruik’ welke voor het laatst gewijzigd/aangevuld is in april 2011.
    Daarin ook interessante informatie over de relatie fopspeen – borstvoeding, verstandig gebruik en tijdig afwennen.

    Op de vraag waarom de fopspeen beschermend is, worden veel mogelijkheden genoemd, deze worden nog verder onderzocht.

  • Marieke

    Complimenten voor dit stuk, Sylvie! Goed van alle kanten belicht. Ik begreep overigens dat er steeds meer onderzoeken zijn die aantonen dat een speen ook het risico op wiegendood verminderen. Heb je daar iets over kunnen vinden?
    De co-sleeper komt er hier ook trouwens in, bij nummer 3.

  • CM Quispel Kerkvliet

    Interessant en goed geschreven.

    Onze kleine meid is nu 14 weken en slaapt nog steeds bij ons op de kamer. Ik vind het fijn om meteen als er iets is in te kunnen grijpen. Ze is nl een gevoelige baby en ook een onrustige slaapster. Ze heeft een lastige start gehad en ook een week op de IC gelegen na de geboorte. Dus geborgenheid was heel belangrijk.

    Het wordt nu wel aangeraden door ons CB om haar naar haar eigen kamer te doen, zodat ze niet gewend raakt aan altijd meteen aandacht. En daar zijn we nog niet over uit. Ook gezien het feit de piek van wiegendood rond de 5 maanden ligt. We kijken het nog even aan. Ik werk in het onderwijs en heb nu zomervakantie. Dus deze weken blijft ze zo wie zo nog bij ons op de kamer.

    De co-sleeper vind ik geweldig. En ik ga hem misschien kopen als de tweede komt.

  • Berber

    Interessant Blog
    Onze dochter Yune huilde in het begin eindeloos. We hebben haar toen enkele nachten op onze buik laten slapen, om uberhaubt te kúnnen slapen. Met kussens gestut, licht aan, rechtop, etc; maar je weet wel dat het niet veilig is. Van vriendinnen weet ik dat ze als laatste redmiddel hetzelfde hebben gedaan. Als ik dit blog had gelezen had ik misschien toch anders opgelost?
    Gelukkig bood inbakeren de uitkomst en oplossing voor de huilnachten.
    In sommige culturen is het volstrekt normaal om je kind de eerste drie maanden niet los te laten. Letterlijk. Japanse vrienden van mijn man vinden onze wieg maar raar. je kind slaapt tussen je in. punt. Ik ben benieuwd of deze culturen ook ingesleten veiligheids-gewoonten hebben?
    Tegenwoordig (ze is nu 11 weken) doe ik de eerste voeding in ‘Het Grote Bed’ soms doezelen we dan nog even weg. Ik las laatst dat je als moeder automatisch je kind beschermd door je benen op te trekken, en je arm uit te strekken. Die houding neem ik ook van nature aan. (alleen pas wel erg op met dekbed :-)

    Wiegedood is een naar onderwerp om over te lezen als je net moeder bent geworden, maar het is heel belangrijk om de risico’s goed te kennen. Fijn idee trouwens, dat Nederland zo’n koploper is in cijfers terugdringen. Het schijnt uit je blog dat er weinig onderzoek, en vooral (doordat cijfers uit verschillende landen) moeilijk vergelijkbaar onderzoek, is gedaan. Daar ligt een mogelijkheid voor het onderzoeksveld. Een meta-analyse?

    Zo’n co sleeper lijkt me trouwens helemaal te gek. serieus. Die had ik graag willen hebben. Veilig en gezellig. Voor kindje wellicht minder grote stap vanuit de buik?
    Als er een nr 2 komt ga ik op zoek naar zo’n ding!