Een vermoeide baby kortdurend laten (uit) huilen

Geschreven door Ria Blom

Wie op internet zoekt, zal snel merken dat er uiteenlopende opvattingen bestaan over thema’s als borstvoeding, huilen en troosten. Bij lezing van de vele vragen van ouders voel ik steeds de behoefte om meer te willen weten over de baby en de ouders als ík het antwoord zou moeten geven. Mijn antwoord zou maar een half of een ‘ongeveer’ antwoord zijn, omdat de context van de vraag veelal onvoldoende beschreven wordt. Voor een weloverwogen antwoord is zicht hebben op het dagverloop inclusief gebeurtenissen belangrijk.

Samenhang

In mijn boeken gaat het juist om de samenhang der dingen. De kwaliteit van slapen en drinken, maar ook van het tevreden alleen spelen kan niet los van elkaar gezien worden.

Vanwege uiteenlopende en verwarrende opvattingen belicht ik een aantal thema’s waaronder in dit blog de opvatting dat het in slaap laten huilen schadelijk zou zijn voor een kind en zou leiden tot aangeleerde hulpeloosheid.

Deze opvattingen en overige zoals: toepassing van regelmaat zou negatieve invloed op borstvoeding hebben en bij deze methode zou sensitief responsieve zorg ontzegd worden, worden weerlegd in een artikel in het Tijdschrift voor Verloskundigen.¹

Er is geen enkel wetenschappelijk bewijs dat aantoont dat het gedurende 15-30 minuten in slaap laten huilen van een kind dat moe is en aan slapen toe – als onderdeel van de regelmaataanpak – schadelijk is. Temeer als in ogenschouw wordt genomen dat de duur van deze inslaaphuil zonder troosten alleen voor de eerste twee dagen geldt. En dat het om huilen gaat bij een kind dat moe is en aan slapen toe. Slapen is dan immers het enig juiste medicijn tegen de moeheid.

Gewennen en wennen

Kinderen die gaan huilen als ze in bed worden gelegd zijn meestal kinderen die niet gewend zijn om uit zichzelf in slaap te vallen. Het kortdurende huilen hoort voor hen bij het gewennen aan het zelf in slaap vallen. Bij consequent toepassen van de regelmaat neemt het huilen vaak al na een paar slaapjes per slaapje in duur en intensiteit af.

Het is dan ook een misverstand te denken dat bij deze aanpak het advies gegeven wordt om een kind een langdurige periode consequent tot 30 minuten huilend alleen te laten totdat hij slaapt. Ook is het een misverstand dat er bij elk huilen, in wat voor situatie dan ook, 30 minuten afgewacht moet worden voordat een kind getroost mag worden. Bij de hier beschreven aanpak wordt de spiraal doorbroken van steeds in slaap geholpen worden met hazenslaapjes en oververmoeidheid als gevolg. En dat kan, zoals gezegd kortdurend met een inslaaphuil gepaard gaan. Het resultaat is meestal: Meer slapen, overmatig huilen verdwijnt en alleen het huilen als signaal van honger, ongenoegen of pijn blijft over.

Niet schadelijk

Voor zover bekend is er eveneens geen wetenschappelijk bewijs of op ervaringspraktijk gebaseerd bewijs dat aantoont dat de hechting tussen moeder en kind gevaar zou lopen door kortdurend laten huilen. Door de rust en regelmaat-aanpak is het uitgeruste kind weer ontvankelijk voor knuffelen en wederzijds contact. Ook de ouders raken uitgerust, waardoor plezier en zelfvertrouwen toenemen. Het is dan ook onwaarschijnlijk dat de kortdurende stress van het huilen voorafgaand aan het in slaap vallen blijvende negatieve gevolgen heeft.

Aangeleerde hulpeloosheid kan ontstaan als het huilen van een kind langdurig en bij herhaling niet beantwoord wordt. Het kind stopt met huilen omdat het toch niks uithaalt. Apathisch gedrag is kenmerkend voor aangeleerde hulpeloosheid. De hier beschreven aanpak leidt echter tot allerlei verbeteringen; het overmatig huilen verdwijnt en het normale huilen als signaal blijft over; de lichaamstaal wordt duidelijker, waardoor de interactie tussen ouder en kind verbetert; en het kind staat weer open voor knuffelen en lichamelijk contact. Er wordt meer geslapen en de oververmoeidheid verdwijnt. We hebben dit gezien in het wetenschappelijk onderzoek.

In de dagelijkse consultatiebureau-praktijk is er dezelfde ervaring. Dit resultaat stemt op geen enkele manier overeen met de kenmerken van aangeleerde hulpeloosheid.

Baby hoe lang laten huilen?

Het misverstand zit hem hier in dat hier en daar de idee heeft postgevat dat het kind bij huilen te allen tijde 15 tot 30 minuten aan zijn lot overgelaten moet worden voordat de ouder iets mag doen. De zinsnede ‘de kookwekker op 30 minuten zetten’ is aldus uit zijn context gehaald en lijkt een eigen leven te leiden. Niettemin heb ik in de laatste druk van Regelmaat en inbakeren de tijd van het huilen bij het zelf in slaap vallen naar 20 minuten teruggebracht, vooral omdat dit meestal de bovengrens is.

Het 15-20 minuten ongestoord laten huilen voorafgaand aan het in slaap vallen wordt alleen aangeraden de eerste 2 dagen van de aanpak. De suggestie de eierwekker te zetten was slechts bedoeld als een houvast voor de ouder om enig zich op de reële tijd te houden (vijf minuten huilen lijken gevoelsmatig vaak een half uur). Omdat de kookwerker als mechanisch apparaat bij een aantal mensen op weerstand stuitte, laat ik in het geschreven huidige advies de keuze aan de ouder hoe de tijd in de gaten te houden. Overigens is er altijd uitgegaan van de keuzevrijheid van de ouder omtrent een advies.